بوی بد دهان

در بیشتر موارد بد بویی دهان (هالیتوز) ، بوی بد از انباشتگی میکروبها (باکتریها) در دهان به وجود می آید. باکتریها در رسوبات غذایی ، در جرم دندان و محل بیماری لثه یا در پوشش پشت زبان وجود دارند . بهداشت دهانی خوب اغلب مشکل را حل می کند . این شامل مسواک زدن مرتب ،پاکیزگی بین دندانها ، پاک کردن زبان و دهان شویه ها می شود . عوامل دیگر بوی بد همیشگی دهان ، خیلی معمول نیستند .

بد بوی دهان چیست؟

بد بویی دهان (هالیتوز) یعنی نفس شما بدبو است وقتی بازدم می کنید یا صحبت میکنید مردم متوجه آن می شوند . شمار دقیق مردمی که بدبویی دهان دارند شناخته شده نیست ، ولی معمول است .

چگونه می توانم بگویم که دهان بد بو دارم ؟

بزرگترین مشکل بدبویی دهان (هالیتوز) این است که تنها کسی که متوجه نمی شود خود شخص آلوده است . ( شما به بوی بد دهان خود عادت می کنید و بوی بد دهان خود را نمی فهمید) . اغلب ، تنها راه شناخت آن این است که یک فرد دیگر به آن اشاره کند. با این حال ، بیشتر مردم با ادب تر از آن هستند که درباره بوی بد دهان کسی به او چیزی بگویند. شما باید بر اعضای خانواده خود با یک دوست نزدیک که دوستانه به شما می گویند بوی بد دهان دارید تکیه کنید . شاید بتوانید از پزشک خود درباره این مشکل بپرسید . دندانپزشک معمولاً می تواند بگوید که شما بدبویی دهان دارید . بیماری لثه دلیل شایع بوی بد دهان است و دندانپزشک می تواند درباره بیماری لثه به شما درمان هایی را پیشنهاد کند . برخی از مردم یک آزمایش ساده را پیشنهاد می دهند که شما می توانید خودتان انجام دهید . قسمت داخلی مچ دست خود را لیس بزنید . چند ثانیه صبرکنید تا آب دهان بخشکد . سپس بخش لیس زده شده را بو کنید . اگر بوی بد حس کردید ، بوی دهان شما بد است .

علل و انواع بد بویی دهان چیست؟

عللی که از درون دهان به وجود می آیند .

بیشترین موارد بد بویی دهانی (هالیتوز) از میکروبها (باکتریها ) یا رسوب غذاها که در دهان ایجاد می شوند به وجود می آید . این در ادامه با جزییات بیشتر بحث می شود .

بوی بد دهان در صبحگاه

بیشتر مردم در هنگام صبح پس از خواب شبانه درجاتی از بوی بد دهان را دارند . این نرمال است و به این علت ایجاد می شود که در طول شب دهان خشک می شود و از فعالیت باز می ایستد . این معمولاً پس از خوردن صبحانه که بزاق ترشح می شود برطرف می شود .

خشکی دهان (زروستومیا)

بدبویی دهان در پیوند با خشکی دهان به وسیله کاهش مکانیسم پاکیزه سازی دهان در اثر جریان کاهش یافته بزاق ایجاد می شود . شایع ترین علت پس از خواب شبانه است ( که در بالا گفته شد). خشکی دهان می تواند در شرایط زیر نیز اتفاق بیفتد .

کمبود آب بدن (هیدراتاسیون)
به عنوان عارضه جانبی برخی از داروها ( برای مثال ، ضدافسردگی سه حلقه ای)
به عنوان نشانه برخی از بیماری ها (مانند سندرم شوکرن)
پس از پرتودرمانی سروگردن

غذاها ، نوشیدنی ها و داروها

مواد شیمیائی در غذاها می توانند به داخل جریان خون بیایند و توسط بازدم از ششها خارج شوند . بیشتر مردم با بوی مسیر غذاهای تند و نوشابه های الکلی در باز دم کسانی که به تازگی آنها را خورده یا نوشیده اند آشنا هستند . بسیاری از داروها و خوراکهای دیگری نیز باعث بدبویی دهان می شود . این نوع بدبویی دهن موقت است و براحتی با نخوردن این خوراکها معالجه می شود. (با این حال برخی از مردم هر روز غذای ادویه دارمی خورند . در نتیجه ، به طور همیشگی دهانشان بو می دهد ) .اگر دارویی باعث مشکل می شود ، داروهای جایگرین را با پزشک در میان بگذارید . داروهایی که به بوی بد دهان پیوند دارند عباتند از :

فوفل
هیدرات کلرال
نیتریتها و نیترات ها
سولفوکسید دی متیل
دی سولفیرام
برخی داروهای شیمی درمانی
فنو تیازینها
آمفتامین ها

سیگار کشیدن

بیشتر غیر سیگاری ها می توانند بوی دهان سیگاری ها را که بوی زیرسیگاری می دهند را بفهمند . ترک سیگار تنها درمان این نوع از بوی بد دهان است . سیگار کشیدن همچنین خطر بیماری لثه را که دلیل دیگری برای بوی بد دهان است را افزایش می دهد .

رژیم غذایی سخت یا روزه داری

این رژیم باعث بوی شیرین بیمار گونه در دهان می گردد . این در نتیجه مواد شیمیایی به نام کتون که از تجزیه چربی حاصل می شود به وجود می آید . برخی از کتول ها با هر بازدم بیرون می آیند و این بو را ایجاد می کنند .

علل پزشکی

علل پزشکی دیگر خیلی شایع نیستند ، برخی مردم که مشکل بینی دارند ممکن است دهان بد بو پیدا کنند ، برای مثال یک توده (پولیپ) در بینی، سینوس یا یک چیز کوچک که در سوراخ بینی گیر می کند (بیشتر در کودکان رخ می دهد) میتواند باعث بوی بد دهان شود . در این حالت ، بوی بد شدید تر موقعی ایجاد می شود که از طریق بینی بازدم می کنید . وقتی از دهان بازدم می کنید این بو قابل تشخیص نیست .

عفونت ها یا تومورها در شش ، حلق ، دهان یا لوزه گاهی دلیل بد بویی می باشند . دلایل دیگر نایاب هستند. با این حال، در این موارد پزشکی ، معمولاً نشانه های دیگری وجود دارند که نشان دهنده علت هستند برای مثال ، بینی گرفته ، دردسینوس ، نشانه های قفسه سینه، دمای زیاد بدن (تب) و غیره. اگر سالم باشید و نشانه های بیماری غیر از بوی بد دهان داشته باشید ، بوی بد از توده شدن باکتری ها در دهان بوجود می آید و عوامل پزشکی دیگر بعید هستند .

سندرم بوی ماهی (تری متیل آمینوریا)

این یک عامل پزشکی نادر است ولی ارزش آگاه شدن از آن را دارد . این سندرم معمولاً بازدم و بوی بدن که شبیه بوی ماهی است را ایجاد می کند . دلیل آن این است که بدن نمی تواند به درستی تری متیل آمین را که در برخی از غذاها وجود دارد تجزیه کند . سپس انباشتگی تری متیل آمین در بدن رخ می دهد که ازراه عرق ، ادرار و بازدم خارج
می شود . آزمایش ادرار و خون می تواند به این تشخیص کمک کند.

علل داخلی دهانی ایجاد بوی بد دهان

در بیشتر مردمی که بوی بد دهان (هالیتوز) دارند ، بوی بد به نظر می رسد که توسط باکتری ها و رسوبات موجود در دهان ایجاد شود . وقتی باکتریها پروتئین و رسوبات دیگر در دهان را تجزیه می کنند ، گازهای بد بو را آزاد میکنند . یکی یا بیشتر عوامل زیر ممکن است به انباشتگی باکتریها ، رسوبات و بوی بد دهان بینجامد .

غذای باقیمانده لای دندانها . مسواک زدن معمولی ممکن است ذرات غذا که می تواند لابلای دندانها گیر کند را نتواند پاک کند . غذا سپس فاسد می شود و پراز باکتری می شود . پاکسازی مرتب لابه لای دندان ها می تواند این مشکل را از بین ببرد .
جرم ، رسوبات ، کالکولوس و بیماری لثه . جرم دندان یک رسوب سفید رنگ نرم است که بر روی سطح دندان شکل می گیرد . جرم وقتی بوجود می آید که باکتریها با غذا و آب دهان ترکیب می شوند . جرم شامل انواع بسیاری از باکتریها می شود. کالکولوس جرم کلسیته شده سخت می باشد و به سختی به دندان می چسبد . بیماری لثه به معنی عفونت یا التهاب بافت هایی است که پیرامون دندان را می گیرد .
پوشش موجود برروی پشت زبان . در برخی از مردم، یک پوشش برروی بخش پشتی زبان شکل می گیرد . روشن نیست که دلیل آن چیست. می تواند از مخاطی ایجاد شود که از پشت بینی می ریزد (ریزش پشت بینی). این پوشش می تواند دارای باکتری های زیادی باشد . دلیلش این است که برخی اوقات بوی بد دهان در کسانی ایجاد می شود که بهداشت عمومی دهان را رعایت می کنند .
سنگ های لوزه (تانسیلولیت). اینها دسته هایی از مواد کلسیته شده هستند که در سوراخ های لوزه یا شکافهای لوزه شکل می گیرند . این سنگها بیشتر از کلسیم هستند ولی می توانند دارای مواد دیگر مانند منیزم و فسفر باشند . و می توانند به شکل توده در لوزه ها درک شوند . این سنگها به ندرت خطرناک هستند، ولی می توانند آزار دهنده باشند و داشتن آنها سخت باشد و می تواند اغلب باعث بوی بد دهان شوند .

بهداشت همیشگی دهان ـ توصیه شده برای همه

بهترین درمان بوی بد دهان که از داخل دهان ایجاد می شود ، بهداشت دهانی است . عادت منظم به بهداشت دهانی ،به خصوص مسواک زدن و پاک کردن لای دندان ها را پیدا کنید .

مسواک زدن

در روز دست کم دوبار مسواک بزنید . از یک مسواک نرم و خمیردندان با فلوراید استفاده کنید . نوک مسواک باید آنقدر کوچک باشد که به همه جای دهان برسد و دست کم دو دقیقه مسواک بزنید و همه مناطق را پوشش را دهید (درون ،بیرون و روی دندان ها ) . توجه ویژه ای به محل اتصال دندان و لثه بکنید . هر 3-4 ماه یک بار مسواک خودرا عوض کنید . مطالعات نشان می دهند که مسواک های برقی با عملکرد چرخشی ـ نوسانی که در آن مسواک به تندی جهت چرخش را تغییر می دهد) جرم و رسوبات را بهتر از مسواک های دستی از بین می برند . در حالت ایده آل ، دندانهای خود را یا درست پیش از غذا خوردن، یا دست کم یک ساعت پس از غذا مسواک کنید . دلیل آن جلوگیری از فرسایش دهان است . بسیاری از غذاها دارای اسید هستند ، به ویژه ، نوشابه های گاز دار و (آب گاز دار) آب میوه . پس از تماس اسید با دندانها ، مینای دندان کمی نرم می شود. ولی واکنش کلسیم و نمک های معدنی دیگر در آب دهان می تواند جلوی این نرم شدن را بگیرد . بنابراین ، بلافاصله پس از خوردن غذا که مینای دندان نرم می شود ، مسواک نزنید ، به ویژه پس از خوردن یا نوشیدن غذاهای اسیدی و یا نوشابه های اسیدی . بهتر این است که دست کم یک ساعت پیش از غذا یا نوشابه خوردن از مسواک زدن خودداری کنید .

پاک کردن لابه لای دندان ها

لای دندان ها را پس از دندان ها یک بار در روز، ولی به طور ایده آل دو بار در روز پاک کنید . با این حال ، برخی از مطالعات نشان می دهند که مسواک های بین دندانی کوچک بهتر از نخ دندان عمل می کنند . هدف پاک کردن اطراف دندان درجایی که مسواک نمی تواند به آن برسد است. و همچنین پا ک کردن فضاهای بین دندان ها (فضاهای بین دندانی) از رسوبات می باشد . برخی از مردم که بین دندان های خود را قبلاً پاک نکرده اند ، شگفت زده می شوند که چقدر رسوبات اضافی و ذرات غذا می تواند با انجام این کار علاوه بر مسواک زدن از بین برود . اگر دقیقاً نمی دانید چگونه لابه لای دندان های خود را پاک کنید ، از دندانپزشک خود بپرسید . به طور خلاصه ، نخ دندان معمولی مانند یک نخ پنبه ای است . در حدود 40سانتی متر را ببرید، دو طرف نخ را به دور انگشت میانی هر دست بپیچانید . سپس نخ دندان را بین انگشت شست و سبابه بگیرید تا یک بخش 4-3 سانتی متری از نخ بدست آورید تا بتوانید بین دندان ها بکشید . به آرامی نخ دندان را روی دیواره های دندان ها از سمت لثه ها به بیرون بکشید . هر بار بخش تازه ای از نخ دندان را استفاه کنید . برخی از مردم نوار نخ دندان را ترجیح می دهند که بهتر از نخ دندان لابه لای دندان ها قرار می گیرد . همچنین ، برخی از مردم از چنگال های پلاستیکی یکبار مصرف که نخ دندان کوتاه بین شاخک های آن است استفاده میکنند . نگه داشتن و کار با آن آسان است ولی گران است . برخی از مردم از خلال دندان یا مسواک های کوچک داخلی برای پاک کردن فضای لابه لای دندان ها استفاده می کنند . ممکن است هنگام نخ دندان زدن کمی لثه ها خونریزی کند ، این پس از چند روز خوب می شود. اگر ادامه داشت ، یک دندانپزشک را ملاقات کنید ، چون خونریزی مرتب نشان دهنده بیماری لثه است .

خوراک و آشامیدنی

قند و غذاهای شیرین در دهان غذاهای اصلی هستندکه میکروب ها بر روی آن رشد می کنند تا اسید، که باعث پوسیدگی دندان است را بسازند . غذاها و نوشیدنی های اسیدی نیز یک عامل اصلی ، فرسایش دندان است . بنابراین این نکته ها را رعایت کنید .

مقدار مصرف غذاها و آشامیدنی های شیرین را کم کنید . به ویژه ، غذاهای شیرین را به عنوان حاضری و بین غذا مصرف نکنید .
تلاش کنید که مقدار اسید در تماس با دندانهایتان را کم کنید. سپس نوشابه های گازدار و آب گازدارو آبمیوه ها را محدود کنید ، چون اسیدی هستند . میزان مصرف خود را به یک نوشابه گاز دار یا آب میوه در روز محدود کنید . در غیر اینصورت ، نوشابه هایی را انتخاب کنید که خیلی کمتر اسیدی هستند مانند آب مقطر و شیر ، چای یا قهوه (بدون شکر).
هرگونه آشامیدنی اسیدی ـ مانند نوشابه های گاز دار و آب میوه را زود بخورید ـ در دهان آنها را نگردانید یا در دهانتان به مدت زیاد نگه ندارید .
دندان هایتان را دست کم یک ساعت پس از خوردن یا آشامیدن هر چیزی مسواک کنید . به ویژه پس از خوراک ها و نوشیدنی های اسیدی ( دلایل آن را بالا ببینید) .
به طور مشابه تا یک ساعت پس از قی کردن از مسواک زدن بپرهیزید چرا که اسید معده می تواند بخشی از مواد قی شده باشد .

نکات عمومی دیگر

نکات دیگری که برای سالم نگه داشتن دندان ها و لثه های شما مهمند عبارتنداز :

اگر سیگار می کشید، تلاش کنید که سیگار را ترک کنید . سیگار کشیدن خطر بیماریهای لثه را افزایش میدهد.
اگر کودکان به دارو نیاز داشته باشند ، تا جایی که می توانید از داروهای بدون قند استفاده کنید .
بررسیهای مرتب دندانها که توسط دندانپزشک توصیه می شوند را داشته باشید (معمولاً دست کم سالی یکبار). دندانپزشک می تواند انباشتگی جرم (پلاک) و رسوبات (کالکولوس) را تشخیص دهد . بیماری زود هنگام لثها را زود می توان تشخیص داد و درمان کرد تا از بدتر شدن آن جلوگیری کرد .

کارهای دیگری که اگر بوی بد دهان داشته باشید می توانید انجام دهید .

اقدامات بالا معمولاً برای مراقبت از دندان های شما و جلوگیری از بوی بد دهان کافی هستند . با این حال اگر باز هم بوی بد دهان داشتید . اقدامات اضافی زیر معمولاً مشکل را حل خواهد کرد .

دهان شویه ها

استفاده روزی یک بار از دهان شویه را در نظر بگیرید . مواد شیمیایی موجود در دهان شویه باکتریها را میکشند . و مواد شیمیایی که باعث بوی بد دهان می شوند را خنثی می کنند . سخت است که موثرترین نوع دهان شویه را توصیه کنیم . برخی آزمایش های بالینی نشان داده اند که مواد گوناگونی برای کاهش بوی بد دهان خوب هستند . این ها عبارتند از کلرهگزیدین ،ستیل پیریدینیوم کلراید ، کلرین دی اکسید ، زینک کلراید و تری کلوزان . انواع دهان شویه که میتوانید تهیه کنید معمولاً دارای یک یا چند نوع از این مواد به اضافه مواد گوناگون دیگر هستند .

نکته : برخی از مردم تمایلی به استفاده طولانی مدت از دهان شویه دارای کلرهگزیدین ندارند . این به این خاطر است که مزه خوشایندی ندارد ، اگر زیاد استفاده شود باعث سوزش در دهان می شود و می تواند باعث لکه دار شدن (برگشت پذیر) دندان و گاهی تیرگی موقت زبان شود . همچنین ، برخی از دهان شویه ها دارای الکل هستند . نگرانی هایی وجود دارد که استفاده بلند مدت از دهان شویه های دارای الکل ممکن است یک عامل خطر توسعه سرطان دهان شود . همچنین کودکان نباید از دهان شویه ها استفاده کنند چنانچه ممکن است آن را قورت دهند .

پا ک کردن زبان

هر روز زبان را پاک کنید برخی از مردم این کار را با یک مسواک که دردهان شویه (نه خمیر دندان) غوطه ور شده است انجام می دهند ، یک راه ساده تر و بهتر خریدن یک خراش دهنده پلاستیکی ویِژه زبان از داروخانه است . شما باید تا جایی که می توانید آن را عقب ببرید و به آرامی به جلو بکشید تا پوشش زبان را کاملاً پاک کند . یک بررسی در 2006 به این نتیجه رسید که خراش دهنده زبان یا پاک کننده های زبان از مسواک برای کنترل بوی بد دهان در بالغان موثر تر هستند .

آدامس

برخی از مردم آدامس بدون قند را پس از هر وعده غذایی می جوند . روشن نیست که آدامس چقدر به کاهش بوی بد دهان کمک می کند ولی جویدن آدامس جریان آب دهان را افزایش می دهد . آب دهان هرگونه رسوبات باقیمانده در دهان پس از غذا خوردن را می شوید .

اگر دندان مصنوعی دارید و نفس شما بد بو است :

شاید آنها را درست پاک نمی کنید . از دندانپزشک خود مشورت بگیرید که چگونه آنها را پاک کنید

چه موقع باید کمک بیشتر بخواهید اگر بوی بد دهان (هالیتوز) از بین نرود

اگر هر کاری که می توانستید کرده اید و هنوز دهانتان بو می دهد به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید . ممکن است برخی آزمایشها را برای ارزیابی اینکه آیا عوامل کمتر شایع بوی بد دهان را دارید باید انجام دهید .

ترس از بدبویی دهان (هالیتوفوبی)

برخی از مردم فکر می کنند دهانشان بوی بد می دهد در حالیکه اینطور نیست و هیچ کس این را نمی فهمد . این ممکن است باعث شود رفتار عجیب کم کردن چیزی که آنها بوی بد می دانند را انجام دهند . برای مثال ، ممکن است در زمان سخن گفتن در دهان خود را بگیرند ، از مردم دوری کنند یا فاصله بگیرند ، یا از برخی از موقعیت های اجتماعی دوری کنند . مردمی که هالیتوفوبی دارند اغلب بر پاک کردن دندانها و زبان خود تمرکز می کنند و بسیار از آدامس ، شیرنی نعناعی ، دهان شویه و اسپری برای کاهش پریشانی و اندوه خود استفاده می کنند . درمان توسط روانشناس می تواند کمک کننده باشد .

سایت آگهی پزشکان